Logica geluk achter geluk: 7 tips die je werkgeluk versterken

Wat is de logica achter geluk?

Extreem rijk, succesvol en ongelukkig. Horen deze drie bij elkaar? En over wie hebben we het dan? Of moet ik zeggen: over wie hadden we het dan? Want het derde punt is wat Mo Gawdat betreft in de verste verte niet meer het geval, ondanks het verlies van zijn zoon Ali. Mo Gawdat is Chief Business Officer Google X. Hij krijgt veel publiciteit als hij in 2017 het 368 pagina dikke boek De logica van geluk publiceert waarin hij zijn logica van het geluk uitlegt. Wat is die logica? Gawdat krijgt veel publiciteit als hij in 2017 het 368 pagina dikke boek publiceert waarin hij zijn logica van het geluk uitlegt. Wat is die logica?

Gawdat start met een aantal filosofische basisaannames:

• Geluk is de afwezigheid van ongeluk en geluk is je standaardinstelling.
• Succes is geen belangrijke voorwaarde voor geluk, maar geluk draagt wel bij aan succes.
• Geluk is jouw perceptie van de gebeurtenissen van je leven minus jouw verwachtingen van het leven.
• Het is de gedachte en niet de gebeurtenis die je ongelukkig maakt.
• Geluk begint met een bewuste keuze.

Mijn verwachting was dat de Logica van geluk een boek zou zijn dat ik lekker kon doorlezen, maar die verwachting kwam niet uit. Dat zal wel te maken hebben met mijn perceptie. Ik houd meer van kort en bondig. Voor het gemak geef ik daarom hieronder een overzicht.

Gawdat onderscheidt 5 stemmingen, die volgens hem bepaald worden door je gedachten:

1. Niet meer helder kunnen nadenken = staat van verwarring
2. Negatieve gedachten = staat van lijden
3. Stoppen met denken = staat van ontsnapping
4. Positieve gedachten = staat van geluk
5. Uitstijgen boven je kluwen van gedachten = staat van diep geluk

Wat ik hierin herken zijn de verlangens die sommige van mijn coachees uitspreken om “rust in het hoofd te hebben”. Of coachees die ontdekken: “Ik ben altijd onrustig. Ook al heb ik wél succes, de onrust houdt niet op.” Toch betwijfel ik of het alleen de gedachtenbeheersingen zijn die zorgen voor een staat van (diep) geluk.

Wat is de formule? De auteur schept een geluksformule als een wiskundige: Geluk = 5 waarheden minus 6 illusies minus 7 blinde vlekken. Hieronder een kort overzicht. Gawdat begint met de illusies, gaat over op de blinde vlekken en sluit af met de waarheden.

Lijden wordt veroorzaakt door 6 illusies. Keer ze om:

1. Het brein: je brein denkt automatisch negatieve gedachten. Jij bent die stem niet! Observeer jezelf. Kom met blije en nuttige gedachten.
2. Het zelf: je baseert je identiteit op emoties, rollen of sociaal wenselijk gedrag. Zet je masker af en wees jezelf.
3. Kennis: vasthouden aan foute veronderstellingen en verkeerde opvattingen maakt je ongelukkig. Niets is goed of slecht maar het denken maakt het zo. Je weet iets nooit zeker. Hoeveel “slechte gebeurtenissen” bleken na verloop van tijd de beste te zijn die je ooit hebt meegemaakt?
4. Tijd: Leef je in het verleden en herbeleef je verdriet, woede en schaamte? Of leef je in de toekomst en voel je stress, zorgen en spanning? Gelukkige emoties zijn verankerd in het heden. Leef in het hier en nu
5. Controle: als je alles onder controle wil hebben, neemt je lijden toe omdat je verslaafd bent aan het resultaat. Ga in plaats daarvan voor ’toegewijde acceptatie’: houd je niet bezig met het resultaat, maar doe gewoon je best. Dat is veel relaxter. Je leert ervan als je prestatie anders is dan je verwachtte. Laat niet de situatie maar je houding je geluk bepalen.
6. Angst: Begrijp de angstspelletjes van je brein. Bedenk zowel de worst case als de best case scenario’s. Het enige wat het leven wil, is te worden geleefd.

We houden vast aan een negatieve ‘waarheid’ door 7 blinde vlekken:

1. Filters. We hebben 35.000 negatieve gedachten per dag. We willen sneller een besluit nemen om iets negatiefs te vermijden dan iets positiefs te bereiken. De amygdala gebruikt tweederde van zijn neuronen om negatieve ervaringen op te sporen en meteen in het langetermijngeheugen op te slaan. Positieve ervaringen moeten twaalf seconden in het bewustzijn blijven voordat het in het langetermijngeheugen wordt opgeslagen. We hebben een negativiteitsfilter. Richt je daarom bewust op positieve aspecten in je waarneming.
2. Aannames. Een aanname is een verhaal in je hersenen en niet de waarheid. Ga voorbij aannames om de waarheid te vinden.
3. Voorspellingen zijn mogelijkheden die je brein aanmaakt. Voorkom dat negatieve gedachten een selffulfilling prophecy worden.
4. Herinneringen zijn een afspiegeling van wat je denkt dat er is gebeurd; ze hoeven niet waar te zijn.
5. Oordelen verhullen vaak de waarheid omdat de context ontbreekt.
6. Emoties beïnvloeden de perceptie van de waarheid.
7. Overdrijving zorgt voor uitvergroting van iets negatiefs wat het lijden vergroot.

Met zijn uitspraak ‘het enige wat meestal mis is met ons leven de manier is waarop we erover denken,’ laat de Gawdat nogmaals zien dat we ons gelukkig kunnen denken. In de praktijk zie ik dat het denken zeker beïnvloedbaar is, maar ik vraag me af of dit de ultieme sleutel is. Er wordt continue gespeeld met het begrip ‘waarheid’. Iets is wel ‘de waarheid’ en iets is niet ‘de waarheid’. Met als climax van de geluksformule ’de 5 ultieme waarheden’:

1. Nu: Je bent volledig aanwezig als je de tijd loslaat. Wat je ook doet, geef het onverdeelde aandacht. Leef je leven in het hier en nu en niet in je hoofd.
2. Verandering: Als alles wat je doet moeiteloos gaat, heb je je levenspad gevonden. Kijk naar wat je al hebt en beoefen dankbaarheid. Kijk ‘omlaag’ in plaats van omhoog wat je nog allemaal ‘moet realiseren’.
3. Liefde: Houd van jezelf. Laat het leven vloeien. Houd wat je nodig hebt en geef de rest weg. Kies ervoor vriendelijk te zijn in plaats van gelijk te hebben.
4. We moeten er allemaal aan geloven. Onze fysieke gedaante sterft af, maar we gaan nooit echt dood. Het leven is te huur: huur een vol en gelukkig leven.
5. Geef je over aan de schoonheid van het ontwerp dat leven heet.

Eigenlijk is het boek een poging om de mens te ontdoen van de dictatuur van het denken, die tussen de mens en het leven in staat. De auteur stelt het leven zelf gelijk aan ‘de waarheid’. Hij sluit het boek dan ook af met: “Leef de waarheid. Zo eenvoudig is het vinden van geluk.”

Het boek vond ik langdradig. En als iets niet naar verwachting is, kun je overgaan tot toegewijde acceptatie door positief af te sluiten met 7 bevestigingen en tips die ik eruit mijn praktijkervaring haal:

1. Je kunt het brein trainen om gelukkige gedachten te produceren.
2. Verbinden met het leven maakt je gelukkiger dan in gedachten te vechten en te blijven hangen in de zorgen in je hoofd (35.000 negatieve gedachten per dag).
3. Houd een positieve ervaring minstens 12 seconden in het bewustzijn.
4. Toegewijde acceptatie helpt om wendbaar om te gaan met een situatie die niet is zoals je verwachtte en desondanks je best te doen.
5. ‘Kijk omlaag’ naar wat je al hebt in plaats van omhoog naar wat je nog niet hebt, dit helpt je je dankbaarheid te trainen.
6. Ontwikkel geestkracht, zodat je je gedachten kunt gebruiken als creatiekracht. Self fullfilling prophecy als techniek voor de gelukscompetentie Dreambuilding
7. Ontwikkel geestkracht om de kluwen van gedachten te ontstijgen en een staat van diep geluk te bereiken door. Dit is te trainen.